Cách đây 5 năm về trước, Nậm Pì còn là một trong những xã khó khăn nhất huyện Nậm Nhùn. Trụ sở làm việc của xã lúc bấy giờ vẫn còn phải nhờ nhà văn hóa bản, máy móc thiết bị thiếu thốn, cán bộ yếu, thiếu, nhiều đồng chí chưa qua đào tạo, cơ sở hạ tầng đường - trường - trạm tạm bợ, thiếu giáo viên. Nhận thức của người dân còn nhiều hạn chế, nhất là dân tộc Mảng, Mông vẫn còn giữ nhiều hủ tục. Bà con chủ yếu sống ven rừng, ven suối, di cư tự do. Lúc bấy giờ, tỷ hệ hộ nghèo chiếm tới hơn 65%, thu nhập bình quân chỉ hơn 13 triệu đồng/người/năm.

Trước thực trạng đó, ngay từ đầu nhiệm kỳ, cấp ủy, chính quyền xã tập trung đề ra các giải pháp trọng tâm, xây dựng các chỉ tiêu phù hợp với tình hình thực tế của địa phương. Trong đó, xã xác định bằng mọi giá phải thay đổi tư duy của người dân trên địa bàn. Chỉ có thay đổi tư duy mới thay đổi được cuộc sống. Theo đó, Đảng ủy xã đã chỉ đạo các đồng chí trong Ban Thường vụ, Ban Chấp hành Đảng bộ, đảng viên phụ trách các bản xuống tuyên truyền, vận động bà con phát triển kinh tế, xóa bỏ các hủ tục như tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống: người chết không cho vào áo quan; thách cưới và kéo dài ngày...

Đồng thời, Đảng bộ xã đề xuất với cấp trên quan tâm đầu tư và huy động xã hội hóa nhằm hoàn thiện cơ sở vật chất. Nhờ đó, cuối năm 2021, xã được hỗ trợ đầu tư xây dựng trụ sở, trường học, trạm y tế, cán bộ, công chức xã được cử đi đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ, nghiệp vụ chuyên môn nhằm đáp ứng nhiệm vụ trong tình hình mới. Khó ở đâu, vượt lên ở đó vướng ở đâu, gỡ ở đó, đến nay 100% cán bộ xã có trình độ đại học trở lên; không còn tình trạng lớp học, trường học tạm; hơn 68% hệ thống giao thông được cứng hóa. Đây điều kiện để xã thực hiện tốt các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh - quốc phòng trên địa bàn.

Xã cũng xác định, đối với đồng bào các dân tộc việc thay đổi phong tục truyền thống có từ lâu đời là một trong những việc làm khó. Về vấn đề này, đồng chí Vũ Văn Thân - Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã xác định: nhiệm kỳ 2020-2025, chúng tôi xây dựng các chỉ tiêu xóa bỏ các hủ tục trên địa bàn xã và các giải pháp để tập trung thực hiện. Đặc biệt, từ khi Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh ban hành Nghị quyết số 15-NQ/TU ngày 22/12/2023 về xóa bỏ hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh trong nhân dân các dân tộc tỉnh Lai Châu giai đoạn 2024-2030, xã càng có động lực, quyết tâm thực hiện. Với phương châm "mưa dầm thấm lâu, các hủ tục dân được xóa bỏ. Tình trạng hôn nhân cận huyết thống không còn; tỷ lệ tảo hôn từ hơn 50% nay giảm còn 15%.

Kết quả nổi bật và đáng tự hào mà xã thực hiện thành công trong nhiệm kỳ qua đó là việc sắp xếp, ổn định dân cư ở những điểm bản có nguy cơ sạt lở cao đề người dân có nơi an cư. Từ 1 xã có 5/9 bản sinh sống trong vùng có nguy cơ sạt lở cao, đến cuối năm 2022, 4 bản và 3 nhóm đã được di dời đến chỗ ở mới an toàn, góp phần cũng có niềm tin của nhân dân vào sự lãnh, chỉ đạo của Đảng và Nhà nước.

Người dân xã Nậm Pì tập trung phát triển mô hình trồng quế...

Anh Lò Văn Luân ở bản Nậm Sập chia sẻ: Bản tôi có 42 hộ. Trước đây, chúng tôi chủ yếu sống rải rác ở ven suối, có những lúc mưa to gió lớn nhiều gia đình phải di tản trong đêm. Nhưng được sự quan tâm của Đảng Nhà nước, cấp ủy, chính quyền, năm 2022 chúng tôi được di dời đến nơi ở mới. Bà con trong bản rất phấn khởi và biết ơn các cấp đã quan tâm. Hiện chúng tôi chỉ tập trung phát triển kinh tế, ổn định cuộc sống.

"Có thực mới vực được đạo", việc hỗ trợ người dân phát triển kinh tế được xã Nậm Pì chú trọng. Hàng năm, nhiều chương trình, dự án hỗ trợ người dân phát triển kinh tế được xã triển khai thực hiện. Trong năm 2024, từ các chương trình mục tiêu quốc gia hỗ trợ người dân 20 tỷ đồng để thực hiện các dự án phát triển kinh tế, trong đó phải kể tới dự án hỗ trợ phát triển chăn nuôi gia súc gồm: lợn, trâu, bò và dê. Nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 48%.

Tại bản Nậm Pì nhóm hộ gồm 6 gia đình được hỗ trợ 207 con lợn. Chị Lò Thị Hoạt - nhóm trưởng là một trong những hộ có kinh nghiệm chăn nuôi lợn từ nhiều năm nay. Chị Hoạt chia sẻ: Sau khi cán bộ xã xuống tuyên truyền về dự án hỗ trợ chăn nuôi gia súc, nhận thấy gia đình có đủ điều kiện nên tôi đã mạnh dạn đăng ký tham gia. Sau khi lựa chọn 6 hộ tham gia, tôi được bầu làm nhóm trưởng. Dự án được triển khai cuối năm 2024, hiện đàn lợn phát triển tốt.

Là xã được xếp thứ bậc thấp trong những nấc thang phát triển của huyện. Nhưng so với chính thực lực của nơi này thì xã Nậm Pì đã bứt phá vượt lên, khởi sắc sau một nhiệm kỳ đầy khó khăn, thách thức dưới sự lãnh đạo của Đảng ủy, điều hành của chính quyền và chung tay đồng lòng của các dân tộc trên địa bàn.