Trung Chải là xã vùng cao, đặc biệt khó khăn của huyện Nậm Nhùn, có 3 bản  dân tộc Mảng sinh sống với 133 hộ, 652 nhân khẩu tập trung tại bản Nậm Sảo 1, Nậm Nó 1 và Nậm Nó 2. Trình độ dân trí không đồng đều; phương thức sinh hoạt, sản xuất còn nhỏ lẻ, mang tính tự cung, tự cấp. Nhiều năm trước trên địa bàn xã tồn tại nhiều hủ tục, phong tục, tập quán lạc hậu như: tang ma dài ngày, gây lãng phí tiền bạc, mất vệ sinh môi trường. Tập quán uống rượu triển miên dẫn đến  sức khỏe yếu dẫn đến trì trệ lao động. Trong việc cưới vẫn xảy ra tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, gây ra hệ lụy khôn lường, trẻ em sinh ra mắc nhiều bệnh, sức khỏe yếu, trí tuệ suy giảm.

  Để khắc phục tình trạng trên, xã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, giúp người dân hiểu rõ những tác hại của các hủ tục, tập quán lạc hậu; hướng bà con tham gia những hoạt động sinh hoạt văn hóa lành mạnh. Cụ thể, các ban, ngành, đoàn thể xã lồng ghép với các cuộc vận động “Thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội”; “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”. Đẩy mạnh tuyên truyền thông qua các buổi sinh hoạt họp chi hội đoàn thể như đoàn thanh niên, phụ nữ, nông dân. 

 Anh Lò A Tư- Chủ tịch UBND xã Trung Chải cho biết: Trong những năm qua nhờ làm tốt công tác tuyên truyền vận động những phong tục, tập quán hay, ý nghĩa, tốt đẹp thì duy trì, phát huy và ngược lại những hủ tục không phù hợp với nếp sống văn minh thì cần phải loại bỏ. Xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, thường xuyên tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao, bổ ích, thiết thực, giúp bà con nâng cao nhận thức về pháp luật, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc. Đẩy mạnh phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”  do đó đến nay các hủ tục lạc hậu: uống rượu tràn lan, tảo hôn đã được hạn chế rất nhiều, nhân dân đã thực hiện nếp sống mới, tiết kiệm trong việc cưới việc tang, lễ hội, những nét đẹp văn hóa được bảo tồn và phát huy.

 Những năm qua, cấp ủy, chính quyền huyện Nậm Nhùn đã đẩy mạnh các giải pháp bài trừ hủ tục, trong đó các cấp ủy đảng, chính quyền cần đổi mới công tác tuyên truyền, vận động. Phát huy sức mạnh tổng hợp của lực lượng làm công tác tuyên truyền ở cơ sở, đặc biệt coi trọng vai trò của Bí thư chi bộ, trưởng bản, trưởng dòng họ, những  người có uy tín trong cộng đồng dân tộc thiểu số đặc biệt là đồng bào dân tộc Mảng trong việc  tuyên truyền chủ trương, chính sách của Đảng và nhà nước đến với đồng bào DTTS nhằm từng bước làm thay đổi tư duy nhận thức cho nhân dân. Cùng với đó, huyện triển khai quan tâm đầu tư hỗ trợ đồng bào thiểu số thông qua các chính sách hỗ trợ như: Quyết định số 1719 của thủ tướng chính phủ, Nghị định 116/2016 của chính phủ, quyết định số 536 về phát triển kinh tế xã hội, hỗ trợ con em đồng bào Mảng về giáo dục, giống cây trồng vật nuôi, máy móc nông cụ…đã tạo động lực cho đòng bào Mảng vươn lên phát triển kinh tế. Thường xuyên nắm chắc diễn biến tình hình tư tưởng, đặc biệt là những vấn đề bức xúc trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số để kịp thời giải quyết. Phát động và nhân rộng các phong trào thi đua yêu nước, khuyến khích nhân dân tích cực lao động, sản xuất, phát huy tinh thần đoàn kết dân tộc, xây dựng nếp sống văn minh…

 Ngoài ra huyện đã triển khai nhiều giải pháp nhằm bảo tồn phát huy các nét văn hóa đặc sắc của đồng bào, từ đó đồng bào Mảng thêm yêu mến, và gìn giữ nét văn hóa dân tộc bài trừ xóa bỏ hủ tục, thực hiện nếp sống văn hóa mới, đoàn kết phát triển kinh tế xây dựng NTM ở địa phương.

 Ông Hà Văn Ruệ, Trưởng Phòng Văn hóa và Thông tin huyện Nậm Nhùn, cho biết: “Hàng năm Phòng đã tham mưu cho Ủy ban Nhân dân huyện chỉ đạo các bộ phận chuyên môn và các đơn vị liên quan phối hợp trong việc bình xét gia đình văn hóa trong vùng đồng bào dân tộc Mảng. Qua đó, bà con dần xóa bỏ các hủ tục lạc hậu như uống rượu nhiều, ma chay, tảo hôn, kết hôn cận huyết thống...Tổ chức bảo tồn các lễ hội truyền thống dân tộc Mảng, các lớp dạy trình diễn nghệ thuật dân gian, lớp đan lát, may trang phục, từ đó các giá trị văn hóa của dân tộc được bảo tồn và phát huy.”

 Với sự vào cuộc của cấp ủy chính quyền từ huyện đến cơ sở  thực hiện một cách thường xuyên, liên tục, kiên trì cùng với sự linh hoạt, đổi mới về phương pháp, cách thức phù hợp với nhận thức của đồng bào. Nhằm đảm bảo vừa xây dựng đời sống văn hóa mới đồng thời vẫn gìn giữ được bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của  đồng bào dân tộc Mảng trên địa bàn huyện.