Xóa bỏ hủ tục phát huy bản sắc văn hóa dân tộc để thay đổi cuộc sống
Dân tộc Mảng là một trong những dân tộc rất ít người huyện Nậm Nhùn có khoảng 4.300 người sinh sống tập trung ở các xã: Hua Bum, Nậm Ban, Trung Chải, Nậm Hàng và Nậm Pì. Địa bàn vùng sâu, vùng xa, điều kiện kinh tế kém phát triển, dân trí thấp, trước kia nhiều hủ tục vẫn còn tồn tại trong vùng đồng bào dân tộc Mảng. Trong những năm qua được sự quan tâm của Đảng và nhà nước, huyện Nậm Nhùn đã có nhiều giải pháp nhằm xóa bỏ hủ tục lạc hậu, xây dựng đời sống văn hóa.
Trung Chải là xã vùng cao, đặc biệt khó khăn
của huyện Nậm Nhùn, có 3 bản dân tộc Mảng
sinh sống với 133 hộ, 652 nhân khẩu tập trung tại bản Nậm Sảo 1, Nậm Nó 1 và Nậm
Nó 2. Trình độ dân trí không đồng đều; phương thức sinh hoạt, sản xuất còn nhỏ
lẻ, mang tính tự cung, tự cấp. Nhiều năm trước trên địa bàn xã tồn tại nhiều hủ
tục, phong tục, tập quán lạc hậu như: tang ma dài ngày, gây lãng phí tiền bạc,
mất vệ sinh môi trường. Tập quán uống rượu triển miên dẫn đến sức khỏe yếu dẫn đến trì trệ lao động. Trong
việc cưới vẫn xảy ra tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống, gây ra hệ lụy
khôn lường, trẻ em sinh ra mắc nhiều bệnh, sức khỏe yếu, trí tuệ suy giảm.
Để khắc
phục tình trạng trên, xã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động, giúp người dân hiểu
rõ những tác hại của các hủ tục, tập quán lạc hậu; hướng bà con tham gia những
hoạt động sinh hoạt văn hóa lành mạnh. Cụ thể, các ban, ngành, đoàn thể xã lồng
ghép với các cuộc vận động “Thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc
tang, lễ hội”; “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”. Đẩy
mạnh tuyên truyền thông qua các buổi sinh hoạt họp chi hội đoàn thể như đoàn
thanh niên, phụ nữ, nông dân.
Anh Lò A Tư- Chủ tịch UBND xã Trung Chải cho
biết: Trong những năm qua nhờ làm tốt công tác tuyên truyền vận động những
phong tục, tập quán hay, ý nghĩa, tốt đẹp thì duy trì, phát huy và ngược lại những
hủ tục không phù hợp với nếp sống văn minh thì cần phải loại bỏ. Xây dựng môi
trường văn hóa lành mạnh, thường xuyên tổ chức các hoạt động văn hóa, thể thao,
bổ ích, thiết thực, giúp bà con nâng cao nhận thức về pháp luật, phát huy các
giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc. Đẩy mạnh phong trào “Toàn dân đoàn kết
xây dựng đời sống văn hóa” do đó đến nay
các hủ tục lạc hậu: uống rượu tràn lan, tảo hôn đã được hạn chế rất nhiều, nhân
dân đã thực hiện nếp sống mới, tiết kiệm trong việc cưới việc tang, lễ hội, những
nét đẹp văn hóa được bảo tồn và phát huy.
Những năm qua, cấp ủy, chính quyền huyện Nậm
Nhùn đã đẩy mạnh các giải pháp bài trừ hủ tục, trong đó các cấp ủy đảng, chính
quyền cần đổi mới công tác tuyên truyền, vận động. Phát huy sức mạnh tổng hợp của
lực lượng làm công tác tuyên truyền ở cơ sở, đặc biệt coi trọng vai trò của Bí
thư chi bộ, trưởng bản, trưởng dòng họ, những
người có uy tín trong cộng đồng dân tộc thiểu số đặc biệt là đồng bào
dân tộc Mảng trong việc tuyên truyền chủ
trương, chính sách của Đảng và nhà nước đến với đồng bào DTTS nhằm từng bước
làm thay đổi tư duy nhận thức cho nhân dân. Cùng với đó, huyện triển khai quan
tâm đầu tư hỗ trợ đồng bào thiểu số thông qua các chính sách hỗ trợ như: Quyết
định số 1719 của thủ tướng chính phủ, Nghị định 116/2016 của chính phủ, quyết định
số 536 về phát triển kinh tế xã hội, hỗ trợ con em đồng bào Mảng về giáo dục,
giống cây trồng vật nuôi, máy móc nông cụ…đã tạo động lực cho đòng bào Mảng
vươn lên phát triển kinh tế. Thường xuyên nắm chắc diễn biến tình hình tư tưởng,
đặc biệt là những vấn đề bức xúc trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số để kịp thời
giải quyết. Phát động và nhân rộng các phong trào thi đua yêu nước, khuyến
khích nhân dân tích cực lao động, sản xuất, phát huy tinh thần đoàn kết dân tộc,
xây dựng nếp sống văn minh…
Ngoài ra huyện đã triển khai nhiều giải pháp
nhằm bảo tồn phát huy các nét văn hóa đặc sắc của đồng bào, từ đó đồng bào Mảng
thêm yêu mến, và gìn giữ nét văn hóa dân tộc bài trừ xóa bỏ hủ tục, thực hiện nếp
sống văn hóa mới, đoàn kết phát triển kinh tế xây dựng NTM ở địa phương.
Ông Hà Văn Ruệ, Trưởng Phòng Văn hóa và Thông
tin huyện Nậm Nhùn, cho biết: “Hàng năm Phòng đã tham mưu cho Ủy ban Nhân dân
huyện chỉ đạo các bộ phận chuyên môn và các đơn vị liên quan phối hợp trong việc
bình xét gia đình văn hóa trong vùng đồng bào dân tộc Mảng. Qua đó, bà con dần
xóa bỏ các hủ tục lạc hậu như uống rượu nhiều, ma chay, tảo hôn, kết hôn cận
huyết thống...Tổ chức bảo tồn các lễ hội truyền thống dân tộc Mảng, các lớp dạy
trình diễn nghệ thuật dân gian, lớp đan lát, may trang phục, từ đó các giá trị
văn hóa của dân tộc được bảo tồn và phát huy.”
Với sự vào cuộc của cấp ủy chính quyền từ huyện
đến cơ sở thực hiện một cách thường
xuyên, liên tục, kiên trì cùng với sự linh hoạt, đổi mới về phương pháp, cách
thức phù hợp với nhận thức của đồng bào. Nhằm đảm bảo vừa xây dựng đời sống văn
hóa mới đồng thời vẫn gìn giữ được bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của đồng bào dân tộc Mảng trên địa bàn huyện.