Quy trình bầu trưởng thôn, trưởng bản, tổ trưởng tổ dân phố theo Luật thực hiện Dân chủ ở cơ sở
Ngày
14/8/2023 Chính phủ ban hành Nghị định số 59/2023/NĐ-CP quy định chi tiết một
số điều của Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở trong có quy trình bầu, cho thôi làm
Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố.
1. Công tác chuẩn
bị bầu Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố (Điều 6)
- Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã có trách
nhiệm:
+ Ban hành quyết định tổ chức bầu Trưởng
thôn, Tổ trưởng tổ dân phố; chủ trì, phối hợp với Ban Thường trực Ủy ban Mặt
trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã xây dựng kế hoạch, hướng dẫn nghiệp vụ và tổ chức
triển khai kế hoạch chậm nhất 20 ngày trước ngày tổ chức cuộc họp của cộng đồng
dân cư để bầu Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố.
+ Ban hành quyết định thành lập Tổ bầu
cử chậm nhất 10 ngày trước ngày tổ chức cuộc họp của cộng đồng dân cư để bầu
Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố sau khi thống nhất với Ủy ban Mặt trận Tổ
quốc Việt Nam cấp xã.
Tổ bầu cử gồm: Đại diện Ban công tác
Mặt trận ở thôn, tổ dân phố làm Tổ trưởng; thành viên là đại diện các tổ chức
đoàn thể, chính trị - xã hội và đại diện hộ gia đình ở thôn, tổ dân phố (không
phải là người ứng cử Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố).
Các quyết định phải được thông báo đến Nhân
dân ở thôn, tổ dân phố, niêm yết tại nhà văn hóa, nhà sinh hoạt cộng đồng của
thôn, tổ dân phố và thông báo trên hệ thống truyền thanh hoặc bằng hình thức
khác phù hợp với điều kiện của địa phương chậm nhất 07 ngày trước ngày bầu cử.
- Trưởng ban công tác Mặt trận ở thôn, tổ
dân phố tổ chức cuộc họp Ban công tác Mặt trận ở thôn, tổ dân phố dự kiến danh
sách người ứng cử Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố; báo cáo cấp ủy chi bộ
thôn, tổ dân phố để thống nhất giới thiệu ít nhất 01 người ra ứng cử Trưởng
thôn, Tổ trưởng tổ dân phố; tổ chức cuộc họp Ban công tác Mặt trận ở thôn, tổ
dân phố sau khi có ý kiến của chi ủy chi bộ thôn, tổ dân phố để quyết định danh
sách chính thức những người ứng cử (ít nhất 01 người). Nội dung cuộc họp phải
được lập thành biên bản theo mẫu số 05 kèm theo
Nghị định này và gửi tới Ủy ban nhân dân cấp xã chậm nhất 15 ngày trước ngày tổ
chức cuộc họp của cộng đồng dân cư.
2. Tiến hành bầu Trưởng
thôn, Tổ trưởng tổ dân phố (Điều
7)
Việc tổ chức bầu Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ
dân phố tại cuộc họp của cộng đồng dân cư thực hiện theo quy định tại Điều 3 “Tổ chức cuộc họp của cộng
đồng dân cư để Nhân dân bàn và quyết định” Nghị định số
59/2023/NĐ-CP.
3. Công nhận kết quả bầu
cử (Điều 8)
Trong thời hạn 05 làm việc ngày kể từ ngày
nhận được quyết định đã được cộng đồng dân cư biểu quyết thông qua, Ủy ban nhân
dân cấp xã xem xét, quyết định công nhận người trúng cử Trưởng thôn, Tổ trưởng
tổ dân phố hoặc quyết định bầu lại; trường hợp không ban hành quyết định công
nhận hoặc quyết định bầu lại thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố chính
thức hoạt động khi có quyết định công nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã.
4. Quy trình cho thôi
làm Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố (Điều 9)
- Việc cho thôi làm Trưởng thôn, Tổ trưởng
tổ dân phố được quyết định tại cuộc họp của cộng đồng dân cư đối với các trường
hợp:
+ Người xin thôi làm Trưởng thôn, Tổ trưởng
tổ dân phố vì lí do sức khỏe, do hoàn cảnh gia đình hoặc vì lý do khác theo
nguyện vọng cá nhân có đơn gửi Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã nêu rõ lí do xin
thôi.
+ Trưởng ban công tác Mặt trận ở thôn, tổ
dân phố đề nghị Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã xem xét cho thôi trong trường
hợp Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố không còn được nhân dân tín nhiệm, không
hoàn thành nhiệm vụ, vi phạm quyền làm chủ của nhân dân, tham nhũng, lãng phí,
không phục tùng sự chỉ đạo điều hành của Ủy ban nhân dân cấp xã, các quy định
của cấp trên, vi phạm pháp luật nhưng chưa đến mức độ bị truy cứu trách nhiệm
hình sự hoặc khi có ít nhất 50% tổng số hộ gia đình hoặc đại diện hộ gia đình
trong thôn, tổ dân phố kiến nghị.
- Trình tự tổ chức cuộc họp của cộng đồng
dân cư để cho thôi làm Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố thực hiện theo quy
định tại khoản 5
Điều 3 Nghị định số 59/2023/NĐ-CP.
3.
Công nhận kết quả cho thôi làm Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố
Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày
nhận được quyết định đã được cộng đồng dân cư biểu quyết thông qua, Ủy ban nhân
dân cấp xã xem xét, ra quyết định công nhận kết quả cho thôi làm Trưởng thôn,
Tổ trưởng tổ dân phố. Trường hợp không ban hành quyết định công nhận kết quả
cho thôi làm Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố thì phải trả lời bằng văn bản và
nêu rõ lý do.
Trường hợp cuộc họp không thống nhất được
việc cho thôi làm Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố thì Ủy ban nhân dân cấp xã
xem xét, quyết định sau khi thống nhất với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp
xã.
Trong thời hạn 60 ngày kể từ ngày có quyết
định công nhận cho thôi làm Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố, Ủy ban nhân dân
cấp xã quyết định việc tiến hành bầu Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố mới.
Trong thời gian khuyết Trưởng thôn, Tổ
trưởng tổ dân phố, Ủy ban nhân dân cấp xã thống nhất với Ủy ban Mặt trận Tổ
quốc Việt Nam cấp xã quyết định cử Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố lâm thời
để điều hành hoạt động của thôn, tổ dân phố cho đến khi bầu được Trưởng thôn,
Tổ trưởng tổ dân phố mới.